Inteligentne oświetlenie biblioteki – oszczędność i wygoda

Jakość światła w bibliotece jest niezwykle ważna, ponieważ zarówno bibliotekarze, jak i czytelnicy korzystają w niej przede wszystkim ze zmysłu wzroku. Jeśli chcesz, by oświetlenie do biblioteki z jednej strony zapewniało komfort użytkowania, a z drugiej było oszczędne, przeczytaj poniższy artykuł. Znajdziesz w nim odpowiedzi na pytania: jakie oświetlenie biblioteki jest odpowiednie, jakie normy powinno spełniać i dlaczego warto zainwestować w inteligentne systemy oświetlenia.

Dlaczego właściwe oświetlenie w bibliotece jest tak istotne?

Odpowiednie oświetlenie to takie, którego wszystkie parametry są dopasowane do potrzeb bibliotekarzy i czytelników. Odrębne wymagania mają też zbiory specjalne, czyli rękopisy i starodruki. Informacje odnoszące się do norm oświetlenia w bibliotece znajdują się w Polskiej Normie PN-EN 12464–1:2004.

Światło o niedopasowanych do wymagań parametrach negatywnie wpływa na bibliotekarzy i czytelników spędzających długie godziny nad kartami książek. Tym bardziej że człowiek pozyskuje aż 83% informacji, korzystając ze zmysłu wzroku. To, co widzi, znacznie oddziałuje na jego zachowanie i samopoczucie. Zarówno nieprzestrzeganie norm oświetlenia, jak i niska jakość opraw wywołująca efekt stroboskopowy mogą przyczynić się do wystąpienia bólów głowy, poczucia większego zmęczenia, dyskomfortu wzroku, mniejszej ostrości widzenia i gorszego samopoczucia, a także zmniejszenia wydajności pracy, a nawet powstania ryzyka wypadku.

Prawidłowe oświetlenie do biblioteki, czyli natężenie, barwa i równomierność, mają pozytywny wpływ także na wiele innych kwestii:

  • umożliwiają bardziej komfortową pracę zarówno przy komputerze, jak i z książkami,

  • sprawiają, że czytelnicy chętniej przychodzą do biblioteki i więcej czasu spędzają w czytelni,

  • zwiększają bezpieczeństwo osób przebywających w obiekcie,

  • zabezpieczają przed uszkodzeniem zbiory specjalne wymagające szczególnej troski.

Równie ważny jest współczynnik oświetlenia, definiowany przez normę i określony dla pomieszczeń biurowych na UGR<19. Oznacza to, że poziom oślepiającego światła jest niski, co z kolei sugeruje, że warunki oświetleniowe w pomieszczeniach biurowych są komfortowe dla pracowników.

Dzięki odpowiedniemu oświetleniu bibliotekarze nie odczuwają nadmiernego zmęczenia podczas pracy i rzadziej doświadczają wyżej wymienionych nieprzyjemnych dolegliwości zdrowotnych. Jednym ze sposobów na zadbanie o właściwe parametry światła jest inteligentne oświetlenie biblioteki. Systemy sterowania oświetleniem pozwalają zdalnie i automatycznie zarządzać m.in. takimi właściwościami jak: czas świecenia, barwa i jasność. Zapewnia oświetlenie dopasowane do potrzeb czytelników i bibliotekarzy, a także do specyfiki danego miejsca. Do zarządzania nim nie jest wymagana każdorazowa ingerencja użytkownika.

  • umożliwiają bardziej komfortową pracę zarówno przy komputerze, jak i z książkami,

  • sprawiają, że czytelnicy chętniej przychodzą do biblioteki i więcej czasu spędzają w czytelni,

  • zwiększają bezpieczeństwo osób przebywających w obiekcie,

  • zabezpieczają przed uszkodzeniem zbiory specjalne wymagające szczególnej troski.

Dzięki odpowiedniemu oświetleniu bibliotekarze nie odczuwają nadmiernego zmęczenia podczas pracy i rzadziej doświadczają wyżej wymienionych nieprzyjemnych dolegliwości zdrowotnych. Jednym ze sposobów na zadbanie o właściwe parametry światła jest inteligentne oświetlenie biblioteki. Pozwala zdalnie i automatycznie zarządzać m.in. takimi właściwościami jak: czas świecenia, barwa i jasność. Zapewnia oświetlenie dopasowane do potrzeb czytelników i bibliotekarzy, a także do specyfiki danego miejsca. Do zarządzania nim nie jest wymagana każdorazowa ingerencja użytkownika.

Jakie są normy oświetlenia biblioteki?

Wspomnieliśmy wyżej o polskiej normie PN-EN 12464–1:2004. Według niej natężenie światła w bibliotece, w ogólnodostępnych pomieszczeniach powinno wynosić od 300 do 500 luksów, a w czytelniach: 500 luksów. Dla zbiorów specjalnych, czyli rękopisów i starodruków, wymaga się znacznie niższego poziomu oświetlenia mieszczącego się w przedziale od 20 do 50 luksów. Dzięki temu niebezpieczeństwo uszkodzenia delikatnych przedmiotów będzie minimalne. Inteligentne oświetlenie biblioteki pozwala na dokładne i zgodne z normami dopasowanie wysokości natężenia do danego pomieszczenia.

Regały na książki

Przejścia między regałami ze standardowymi książkami powinny zostać oświetlone światłem o natężeniu około 200 luksów. Rozjaśni ono dokładnie wszystkie zbiory, pozwalając czytelnikom i bibliotekarzom na ogólne zaznajomienie się z publikacjami.

Tam, gdzie znajdują się stare druki i rękopisy, zbyt jasne i intensywne oświetlenie jedynie zaszkodzi kondycji publikacji, np. przyczyni się do ich wyblaknięcia. Natężenie w takich miejscach powinno wynosić maksymalnie 50 luksów.

Czytelnia

A jakie oświetlenie do biblioteki jest odpowiednie, jeśli chodzi o wnętrze czytelni? W tym przypadku natężenie powinno wynosić 500 luksów. Trzeba też wziąć pod uwagę, że spędza się w niej czas nie tylko na lekturze. W czytelni organizuje się także spotkania autorskie czy wystawy. W związku z tym wskazane jest zastosowanie systemu sterowania, który pozwoli na zmianę natężenia oświetlenia i barwy światła w zależności od wymagań danej sytuacji.

Zdalne sterowanie oświetleniem w czytelni umożliwia elastyczne dostosowanie intensywności światła oraz harmonogramu pracy oświetlenia zgodnie z aktualnymi potrzebami czytelników, oraz warunkami oświetleniowymi. Dzięki temu personel biblioteki może zdalnie monitorować i regulować oświetlenie w poszczególnych strefach czytelni, zapewniając optymalne warunki do czytania i nauki. Inteligentne światła pozwalają na oszczędność energii poprzez wyłączanie lub zmniejszanie natężenia światła w przypadku braku obecności czytelników w danej strefie czytelni.

Miejsce pracy bibliotekarzy

W miejscu pracy bibliotekarzy natężenie światła powinno być identyczne jak w czytelni i wynosić 500 luksów. Taki poziom umożliwia komfortową pracę. Planując oświetlenie, należy uwzględnić zarówno główne światło, jak i stanowiskowe, które może okazać się przydatne w trakcie pracy przy komputerze bądź do podświetlenia odręcznych notatek.

Inteligentne oświetlenie w miejscu pracy bibliotekarzy zapewnia optymalne warunki oświetleniowe dostosowane do różnorodnych zadań wykonywanych przez personel biblioteki. Inteligentne systemy oświetlenia mogą być zoptymalizowane tak, aby minimalizować zmęczenie wzroku oraz poprawiać koncentrację i efektywność pracy.

Oświetlenie w innych pomieszczeniach w bibliotece

Jakie lampy do biblioteki w przypadku pozostałych pomieszczeń? Na korytarzach warto postawić na oświetlenie o niewielkim natężeniu wynoszącym 100 luksów. Na klatkach schodowych wymagających zwiększenia bezpieczeństwa sprawdzi się światło o natężeniu 150 luksów. Natomiast w przypadku toalet, szatni i archiwum trzeba zagwarantować oświetlenie o natężeniu 200 luksów.

Pozostałe parametry oświetlenia biblioteki

Odpowiadając na pytanie, jakie oświetlenie biblioteki jest odpowiednie, należy też wziąć pod uwagę takie parametry jak:

Odpowiadając na pytanie, jakie oświetlenie do biblioteki jest odpowiednie, należy też wziąć pod uwagę takie parametry jak:

  • współczynnik oświetlenia

  • barwa światła – najlepszym, dostosowanym do lektury wyborem jest barwa neutralna wynosząca około 4000 K bądź ciepła o temperaturze barwowej mieszczącej się w przedziale 2700-3000 K.

  • równomierność – w celu uniknięcia plam światła i cieni mogących się pojawić na biurkach i kartach książek trzeba zadbać o równomierny rozkład światła.

  • zabezpieczenie zbiorów specjalnych – aby ochronić rękopisy i stare druki przed zniszczeniem należy wybrać natężenie wynoszące od 20 do 50 luksów.

  • energooszczędność oświetlenia – ze względu na sporą powierzchnię biblioteki i często konieczność pozostawania w niej przez cały dzień zapalonego światła warto postawić na oszczędne, inteligentne oświetlenie biblioteki.

  • dostosowanie do wystroju wnętrza i architektury – lampy i światło budują nastrój w bibliotece. Warto więc zdecydować się na oświetlenie sterowane oraz takie, które będzie odpowiadać stylowi wnętrza.

Inteligentne oświetlenie biblioteki – dlaczego warto je zamontować?

O wymienione normy i parametry dopasowane do potrzeb bibliotekarzy i czytelników warto zadbać za pomocą inteligentnego oświetlenia biblioteki. Taki zaawansowany system doskonale sprawdzi na dużych powierzchniach oraz w miejscach publicznego użytku. Inteligentne oświetlenie w bibliotece zagwarantuje m.in. komfort i bezpieczeństwo – dzięki czujnikom ruchu zapali się w chwili pojawienia się kogoś we wnętrzu i zgaśnie po opuszczeniu strefy pomieszczenia przez osobę. Inteligentne oświetlenie pozwala znacząco zaoszczędzić na rachunkach za prąd, ponieważ inteligentne systemy pozwalają dopasować światło do aktualnych potrzeb czytelników i bibliotekarzy, a także norm i obecnego we wnętrzu natężenia oświetlenia. Inteligentne systemy oświetlenia są oszczędne i bardziej wydajne również ze względu na wykorzystanie w nim LED-ów, które pobierają nawet o 80% mniej energii niż zwykłe żarówki i świecą od nich dłużej o kilkadziesiąt tysięcy godzin.

Podsumowanie

Dzięki zachowanym normom oświetlenia w bibliotece czytelnicy i bibliotekarze przez dłuższy czas zachowają umiejętność koncentracji i nie zmęczą szybko wzroku. Praca przy komputerze, z dokumentami i publikacjami stanie się bardziej efektywna i przyjemna. Czytelnicy chętniej też spędzą więcej czasu w bibliotece wyposażonej w wygodne, dopasowane do swoich potrzeb inteligentne oświetlenie. Dobrze dobrane światło umożliwia też zachowanie jakości starodruków i rękopisów, dla których należy wydzielić w bibliotece oddzielną, odpowiednio oświetloną przestrzeń.

Jeśli zastanawiasz się nad instalacją inteligentnego oświetlenia w bibliotece lub w jakimkolwiek innym miejscu, gdzie dobrze się ono sprawdzi, zapraszamy do wyboru usług COMATIQ. Nasi specjaliści mają doświadczenie w montażu zaawansowanych technologicznie systemów w magazynach, obiektach handlowych czy dużych powierzchniach biurowych. Chętnie zadbają również o gwarantujące bezpieczeństwo normy oświetlenia w bibliotece.