Inteligentne oświetlenie biblioteki – oszczędność i wygoda
Jakość światła w bibliotece jest niezwykle ważna, ponieważ zarówno bibliotekarze, jak i czytelnicy korzystają w niej przede wszystkim ze zmysłu wzroku. Jeśli chcesz, by instalacja oświetleniowa z jednej strony zapewniała komfort użytkowania, a z drugiej była oszczędna, przeczytaj poniższy artykuł. Znajdziesz w nim odpowiedzi na pytania: jakie oświetlenie biblioteki jest odpowiednie, jakie normy powinno spełniać i dlaczego warto zainwestować w inteligentny system oświetleniowy.
Dlaczego właściwe oświetlenie w bibliotece jest tak istotne?
Odpowiednie oświetlenie to takie, którego wszystkie parametry są dopasowane do potrzeb bibliotekarzy i czytelników. Odrębne wymagania mają też zbiory specjalne, czyli rękopisy i starodruki. Informacje odnoszące się do norm oświetlenia w bibliotece znajdują się w Polskiej Normie PN-EN 12464–1:2004.
Światło o niedopasowanych do wymagań parametrach negatywnie wpływa na bibliotekarzy i czytelników spędzających długie godziny nad kartami książek. Tym bardziej, że człowiek pozyskuje aż 83% informacji, korzystając ze zmysłu wzroku. To, co widzi, znacznie oddziałuje na jego zachowanie i samopoczucie. Zarówno nieprzestrzeganie norm oświetlenia, jak i niska jakość opraw wywołująca efekt stroboskopowy mogą przyczynić się do wystąpienia bólów głowy, poczucia większego zmęczenia, dyskomfortu wzroku, mniejszej ostrości widzenia i gorszego samopoczucia, a także zmniejszenia wydajności pracy, a nawet powstania ryzyka wypadku.
Prawidłowe parametry światła w bibliotece – natężenie, barwa i równomierność – mają pozytywny wpływ także na wiele innych kwestii:
-
umożliwiają bardziej komfortową pracę zarówno przy komputerze, jak i z książkami,
-
sprawiają, że czytelnicy chętniej przychodzą do biblioteki i więcej czasu spędzają w czytelni,
-
zwiększają bezpieczeństwo osób przebywających w obiekcie,
-
zabezpieczają przed uszkodzeniem zbiory specjalne wymagające szczególnej troski.
Dzięki odpowiedniemu oświetleniu bibliotekarze nie odczuwają nadmiernego zmęczenia podczas pracy i rzadziej doświadczają wyżej wymienionych nieprzyjemnych dolegliwości zdrowotnych. Jednym ze sposobów na zadbanie o właściwe parametry światła jest inteligentne oświetlenie biblioteki. Pozwala zdalnie i automatycznie zarządzać m.in. takimi właściwościami jak: czas świecenia, barwa i jasność. Zapewnia oświetlenie dopasowane do potrzeb czytelników i bibliotekarzy, a także do specyfiki danego miejsca. Do zarządzania nim nie jest wymagana każdorazowa ingerencja użytkownika.
Jakie są normy oświetlenia biblioteki?
Wspomnieliśmy wyżej o polskiej normie PN-EN 12464–1:2004. Według niej natężenie światła w bibliotece, w ogólnodostępnych pomieszczeniach powinno wynosić od 300 do 500 luksów, a w czytelniach: 500 luksów. Dla zbiorów specjalnych, czyli rękopisów i starodruków, wymaga się znacznie niższego poziomu oświetlenia mieszczącego się w przedziale od 20 do 50 luksów. Dzięki temu niebezpieczeństwo uszkodzenia delikatnych przedmiotów będzie minimalne. Inteligentne oświetlenie biblioteki pozwala na dokładne i zgodne z normami dopasowanie wysokości natężenia do danego pomieszczenia.
Regały na książki
Przejścia między regałami ze standardowymi książkami powinny zostać oświetlone światłem o natężeniu około 200 luksów. Rozjaśni ono dokładnie wszystkie zbiory, pozwalając czytelnikom i bibliotekarzom na ogólne zaznajomienie się z publikacjami.
Tam, gdzie znajdują się stare druki i rękopisy, zbyt jasne i intensywne oświetlenie jedynie zaszkodzi kondycji publikacji, np. przyczyni się do ich wyblaknięcia. Natężenie w takich miejscach powinno wynosić maksymalnie 50 luksów.
Czytelnia
A jakie oświetlenie biblioteki jest odpowiednie, jeśli chodzi o wnętrze czytelni? W tym przypadku natężenie powinno wynosić 500 luksów. Trzeba też wziąć pod uwagę, że spędza się w niej czas nie tylko na lekturze. W czytelni organizuje się także spotkania autorskie czy wystawy. W związku z tym wskazane jest zastosowanie systemu sterowania, który pozwoli na zmianę natężenia oświetlenia i barwy światła w zależności od wymagań danej sytuacji.
Miejsce pracy bibliotekarzy
W miejscu pracy bibliotekarzy natężenie światła powinno być identyczne jak w czytelni i wynosić 500 luksów. Taki poziom umożliwia komfortową pracę. Planując oświetlenie, należy uwzględnić zarówno główne światło, jak i stanowiskowe, które może okazać się przydatne w trakcie pracy przy komputerze bądź do podświetlenia odręcznych notatek.
Oświetlenie w innych pomieszczeniach w bibliotece
Jakie lampy do biblioteki w przypadku pozostałych pomieszczeń? Na korytarzach warto postawić na oświetlenie o niewielkim natężeniu wynoszącym 100 luksów. Na klatkach schodowych wymagających zwiększenia bezpieczeństwa sprawdzi się światło o natężeniu 150 luksów. Natomiast w przypadku toalet, szatni i archiwum trzeba zagwarantować oświetlenie o natężeniu 200 luksów.
Pozostałe parametry oświetlenia biblioteki
Odpowiadając na pytanie, jakie oświetlenie biblioteki jest odpowiednie, należy też wziąć pod uwagę takie parametry jak:
- Barwa światła – najlepszym, dostosowanym do lektury wyborem jest barwa neutralna wynosząca około 4000 K bądź ciepła o temperaturze barwowej mieszczącej się w przedziale 2700-3000 K.
- Równomierność – w celu uniknięcia plam światła i cieni mogących się pojawić na biurkach i kartach książek trzeba zadbać o równomierny rozkład światła.
-
Zabezpieczenie zbiorów specjalnych – aby ochronić rękopisy i stare druki przed zniszczeniem należy wybrać natężenie wynoszące od 20 do 50 luksów.
-
Energooszczędność oświetlenia – ze względu na sporą powierzchnię biblioteki i często konieczność pozostawania w niej przez cały dzień zapalonego światła warto postawić na oszczędne, inteligentne oświetlenie biblioteki.
-
Dostosowanie do wystroju wnętrza i architektury – lampy i światło budują nastrój w bibliotece. Warto więc zdecydować się na oświetlenie sterowane oraz takie, które będzie odpowiadać stylowi wnętrza.
Inteligentne oświetlenie biblioteki – dlaczego warto je zamontować?
O wymienione normy i parametry dopasowane do potrzeb bibliotekarzy i czytelników warto zadbać za pomocą inteligentnego oświetlenia biblioteki. Taki zaawansowany system doskonale sprawdzi na dużych powierzchniach oraz w miejscach publicznego użytku. Inteligentne oświetlenie w bibliotece zagwarantuje m.in. komfort i bezpieczeństwo – dzięki czujnikom ruchu zapali się w chwili pojawienia się kogoś we wnętrzu i zgaśnie po opuszczeniu strefy pomieszczenia przez osobę. Dzięki niemu można też znacznie zaoszczędzić na rachunkach za prąd, ponieważ inteligentne oświetlenie pozwala dopasować światło do aktualnych potrzeb czytelników i bibliotekarzy, a także norm i obecnego we wnętrzu natężenia oświetlenia. Jest oszczędny i bardziej wydajny również ze względu na wykorzystanie w nim LED-ów, które pobierają nawet o 80% mniej energii niż zwykłe żarówki i świecą od nich dłużej o kilkadziesiąt tysięcy godzin.
Podsumowanie
Dzięki zachowanym normom oświetlenia w bibliotece czytelnicy i bibliotekarze przez dłuższy czas zachowają umiejętność koncentracji i nie zmęczą szybko wzroku. Praca przy komputerze, z dokumentami i publikacjami stanie się bardziej efektywna i przyjemna. Czytelnicy chętniej też spędzą więcej czasu w bibliotece wyposażonej w wygodne, dopasowane do swoich potrzeb inteligentne oświetlenie. Dobrze dobrane światło umożliwia też zachowanie jakości starodruków i rękopisów, dla których należy wydzielić w bibliotece oddzielną, odpowiednio oświetloną przestrzeń.
Jeśli zastanawiasz się nad instalacją inteligentnego oświetlenia w bibliotece lub w jakimkolwiek innym miejscu, gdzie dobrze się ono sprawdzi, zapraszamy do wyboru usług COMATIQ. Nasi specjaliści mają doświadczenie w montażu zaawansowanych technologicznie systemów w magazynach, obiektach handlowych czy dużych powierzchniach biurowych. Chętnie zadbają również o gwarantujące bezpieczeństwo normy oświetlenia w bibliotece.